இந்தியாவில் குடும்ப நிதி நிலையைப் பொறுத்து சேமிப்பு மிகவும் முக்கியமானது. எதிர்காலத் தேவைகள், கல்வி, மற்றும் ஓய்வு கால நிதி ஆகியவற்றுக்கான சேமிப்பு திகழ்கிறது. ஆனால் தற்போது வீட்டு சேமிப்பு விகிதத்தில் ஒரு அதிர்ச்சிகரமான சரிவு ஏற்பட்டுள்ளது. கடந்த நாற்பது ஆண்டுகளில் இல்லாத அளவுக்கு இது குறைந்துள்ளது. 2011-12 நிதியாண்டில் மொத்த உள்நாட்டு உற்பத்தியில் (GDP) 34% ஆன வீட்டு சேமிப்பு விகிதம் தற்போது 29.7% ஆகக் குறைந்துள்ளது. இந்திய வீடுகளில் ஏற்பட்டுள்ள நிதி பழக்கவழக்க மாற்றங்களால் சேமிப்பில் வீழ்ச்சி நிகழ்ந்துள்ளது.
பொருட்களை வாங்கி குவிக்கும் மனநிலையினால் நுகர்வு அதிகரித்துள்ளது. அதே நேரம், அதிக மதிப்புள்ள சொத்துகளை வாங்குவதில் ஆர்வம் அதிகரித்துள்ளது. இதனால் பலர் தங்கள் சேமிப்பு முறைகளை மாற்றி, அசையா சொத்துகள், பங்குச் சந்தை, பரஸ்பர நிதி திட்டங்களில் முதலீடு செய்வதை ஆரம்பித்துள்ளனர். அதிக வருமானம் ஈட்டும் ஆசையால் மக்கள் முதலீடுகளை எளிதாகச் செய்வதோடு, சேமிப்பை தவிர்க்கின்றனர்.
இந் நிலையில், அரசு அமைப்புகள் மற்றும் நிதி நிறுவனங்கள் சேமிப்பு கலாச்சாரத்தை புதுப்பிக்க முயற்சிகள் மேற்கொள்ள வேண்டிய அவசியம் உள்ளது. சிறுசேமிப்பு திட்டங்களை மேம்படுத்துதல், சேமிப்பு பழக்கங்களை ஊக்குவித்தல், பொது சேமிப்பு கட்டமைப்புகளை வலுப்படுத்துதல் போன்ற நடவடிக்கைகள் இதற்கான வழியையும், தற்போது சமூக நலத் திட்டங்களுடன் ஒருங்கிணைத்து செய்ய வேண்டும்.
சேமிப்பு வீழ்ச்சிக்கு முக்கிய காரணம் மக்கள் பங்குச் சந்தை, பரஸ்பர நிதி திட்டங்கள், ரியல் எஸ்டேட் முதலீட்டின் மீது அதிக ஆர்வம் காட்டுவது. அதே நேரம், குறைவான வருமானம் உள்ளவர்களுக்கு இந்த வியாபாரத்தில் ஈடுபடுவது ஆபத்தானதாக இருக்கிறது. தனிப்பட்ட கடன்களை நம்பி முதலீடு செய்வதால், சேமிப்பின் திறன் குறைகிறது.
இந்த மாற்றத்தை சமாளிக்க நுண்சேமிப்பு திட்டங்கள், ஊக்கத்தொகைகள் மூலம் சேமிப்பை ஊக்குவித்தல், பொது சேமிப்பு கட்டமைப்புகளை வலுப்படுத்துதல் போன்ற நடவடிக்கைகள் அவசியம். இதன் மூலம், மக்கள் நிதி பாதுகாப்புக்கு ஆர்வமுள்ளவராக மாறுவார்கள்.